خوزستان بدون توجه به فرهنگ و هنر بومی، چگونه به توسعه پایدار دست می یابد؟
خوزستان بدون توجه به فرهنگ و هنر بومی، چگونه به توسعه پایدار دست می یابد؟

فرزاد تامرادی گردآورنده نخستین کتاب تصویرگران خوزستان است. در کارنامه هنری و فرهنگی وی می توان به مواردی مانند عکاس، مدیر هنری و طراح گرافیگ، عضو هیات موسس و هیات مدیره انجمن مستقل طراحان گرافیگ خوزستان، طراح و دبیر اجرایی نخستین مسابقه ملی تصویرگری محیط زیست، عضو شورای سیاست گذاری هفته گرافیگ اهواز و برنده چندین عنوان در مسابقات گرافیگ و عکاسی در ایران می توان اشاره نمود.

 

 

 

گفت و گو: پدرام طاهری

اشاره:

کتاب تصویر گری خوزستان حاصل تلاشهای تنی چند از هنرمندان گرافیست و کارشناسان رشته هنرهای تجسمی است. این همت جوانان گرافیست خوزستان هر چند در زمان انتشار اثر مورد بی مهری برخی مسئولان استانی واقع شده بود ولی به عنوان یک محصول فرهنگی و هنری ارزشمند به لحاظ تولید محتوا گامی موثر در جهت مکتوب نمودن هویت هنری خوزستان، تولید محتوا، انعکاس و بازتاب تصویر جنوب و دغدغه ها و اندیشه های هنرمندان جنوب مورد نقد و نگاه ویژه پیشکسوتان هنرهای تجسمی در سطح ملی و فعالیت این  حوزه در سطح منطقه ای واقع شده است.

فرزاد تامرادی گردآورنده نخستین کتاب تصویرگران خوزستان است. در کارنامه هنری و فرهنگی وی می توان به مواردی مانند عکاس، مدیر هنری و طراح گرافیگ، عضو هیات موسس و هیات مدیره انجمن مستقل طراحان گرافیگ خوزستان، طراح و دبیر اجرایی نخستین مسابقه ملی تصویرگری محیط زیست، عضو شورای سیاست گذاری هفته گرافیگ اهواز و برنده چندین عنوان در مسابقات گرافیگ و عکاسی در ایران می توان اشاره نمود.

او درمصاحبه با تارنمای جنوب  از ضرورت ها و نیازهای تدوین کتاب تصویرگری خوزستان می گوید و یاد آور می شود تنها عشق و فداکاری همکاران و تیم اجرایی سبب شد فرایند تولید و چاپ این اثر با وجود موانع، هزینه ها و بی توجهی مسئولان امر به سرانجام برسد. تامرادی تصریح می کند: ارزش این کتاب و کتاب های مشابه به تکرار انتشار و تداوم آن ها است و اکنون مدیران روابط عمومی درک بهتری از قدرت تاثیر گذاری هنر تصویرگری و پتانسیل هنرمندان و هنرهای تجسمی دارند. وی تاکید می کند: حمایت مالی ارگان های دولتی از آثار با مبنای فرهنگ ملی و بومی یکی از راه های پویایی فرهنگ است البته می بایست برخی هنرمندان تصویرگر نیز با آثار و نمادهای تاریخی و هویتی خوزستان بیشتر آشنا شوند.

متن کامل گفت و گو تارنمای جنوب با فرزاد تامرادی به آگاهی مخاطبان فرهنگ و هنر بومی خوزستان می رسد.

 

۱-چه ضرورت و انگیزه‌ای سبب شد اقدام به تدوین کتاب تصویرگران خوزستان نمایید؟

در مقدمه کتاب نوشتم که ایده تدوین و انجام این کتاب را مدیون تمام هنرمندان تصویرگری هستم که با آثار خودشان، هنر تصویرگری را در خوزستان رونق دادند.

در حوزه هنرهای تجسمی در خوزستان نیاز به آثار مکتوب داریم. اگر چند کتابی که در دانشگاه‌ها منتشر شدند را فاکتور بگیریم، به صورت عمومی؛ کتاب‌های اندکی داریم. در حوزه تصویرگری و گرافیک هم، کتاب کم داریم. گردآوری و انتشار چنین کتاب‌هایی می‌تواند به رونق و پویایی آن هنر یا رشته هنری بینجامد. وقتی ما کتابی از مجموعه آثار را داشته باشیم می‌توانیم با هنرمندان، بیشتر و بهتر آشنا شویم. وقتی این کتاب را منتشر کردیم معرفی بهتری از جامعه هنرمندان تصویرگر استان و آثار آنها، ارائه شد. اینکه آثار هنری در خوزستان چه رویکردی دارند و هنرمندان خوزستان، بیشتر با چه تکنیک‌ها و موضوعاتی کار می‌کنند و چه کاستی‌هایی در این زمینه وجود دارد.

هنر تصویرگری یکی از مهترین هنرهای تصویری است. که به لحاظ توان تأثیرگذاری بر فرهنگ عمومی و هویت‌سازی جامعه، باید جدی گرفته شود.

کمبود آثار مکتوب در حوزه تصویرگری، مرا به این نتیجه رساند با همکاری دوستانم، کتاب تصویرگران خوزستان را برای اولین بار، گردآوری نماییم.

 

۲-درباره فرایند تولید این کتاب بیشتر توضیح دهید؟

طی چند جلسه که با چند تن از هنرمندان تصویرگر و همچنین همکارانم در کانون تبلیغات خرداد، صورت گرفت، شرایط و روش‌های اجرای این کتاب و تولید آن را بررسی کردیم. سپس در خرداد ماه ۹۶ فراخوان جذب آثار برای گردآوری کتاب تصویرگران خوزستان را از طریق فضای مجازی و دیگر درگاه‌های اطلاع رسانی منتشر کردیم.

آثار از طریق وبسایت و دیگر روش‌ها دریافت و پس از جمع‌آوری، توسط تیم داوری متشکل از خانم‌ها؛ منا آقایی، راحیل براتی و مریم کاکائیان که هر سه کارشناس ارشد تصویرگری و از مدرسان خوب دانشگاه‌های خوزستان هستند، داوری و نهایتا آثار منتخب و مورد گزینش در کتاب قرار گرفتند.

 

۳- تولید کتاب در حوزه هنرهای تجسمی، چه دشواری‌هایی دارد؟

گردآوری و انتشار چنین کتابی از جنبه‌های گوناگون هزینه‌های بسیار دارد. اولین و مهمترین هزینه کتاب، هزینه‌ها و دستمزدهای پرسنل اجرایی آن هستند.

به اتفاق همکاران حدود هشت ماه درگیر تهیه، گردآوری و چاپ این کتاب بودیم. وقتی، گروهی هشت ماه درگیر کار باشند، باید از درآمدهای روزانه و هزینه‌های زندگی خود بگذرند و اگر انرژی و زمان صرف شده آنها جبران یا تأمین نشود و اسپانسری نباشد، آن‌گاه اسمش عشق و فداکاری است. کاری که مجموعه دوستان انجام دادند تنها با گذشت و علاقه، صورت گرفت چون هیچ پشتیبانی مالی وجود نداشت.

این کار برای من هزینه‌های خیلی زیادی داشت و به سختی بخشی از آن را تهیه کردم. از سویی؛ تعداد اندکی از کتاب‌ها خریداری شد.

 

۴-ولی در روز رونمایی کتاب، برخی مدیران روابط عمومی اداره‌ها و نهادها از تریبون برنامه وعده خرید کتاب را دادند؟

روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و سازمان آب و برق خوزستان و اداره فرهنگ و ارشاد، تعدادی از کتاب‌ها را خریداری کردند، ولی این خریدها در مقایسه با هزینه‌های سنگین این کتاب، خیلی کم بود.

مدیر روابط عمومی وقت استانداری خوزستان در سخنرانی‌اش گفت؛ ۲۵۰ جلد کتاب خریداری می‌کند!. ولی دریغ از خرید یک جلد کتاب!

یکی از دلایلی که دوستان به انجام چنین کارهایی اقدام نمی‌کنند، هزینه‌های سنگین، وقت و انرژی است که باید برای آن بگذارند و این مسائل، باعث کمبود انتشار کتاب‌هایی در این حوزه می‌شود.

انجام چنین پروژه‌های فرهنگی بدون حمایت دستگاه‌های دولتی متولی فرهنگ و هنر، یا مقدور نیست یا برای تیم اجرایی پر دردسر خواهد بود.

۵-به لحاظ معرفی هویت نسلی از هنرمندان حوزه هنرهای تجسمی، آیا کتاب تصویرگران خوزستان، توانسته حداکثر ظرفیت‌ها را شناسایی نماید؟

این کتاب بانک اطلاعاتی خوبی از هنرمندان تصویرگر خوزستان است. هر چند که استادان و هنرمندان بزرگی همچون غلامعلی مکتبی، پرویز اقبالی، راشین خیریه و محسن حسن‌پور در جامعه هنری شناخته شده هستند ولی آشنایی با این عزیزان و سایر هنرمندان کتاب، برای بسیاری از مخاطبان کتاب تصویرگران خوزستان، تازگی داشت.

از نسل اول تصویرگری ایران تا تصویرگرانی که امروز در این فضا کار می‌کنند در کتاب اثر دارند.

تمام هنرمندانی که در این کتاب اثر دارند، خوزستانی هستند به جز چهار یا پنج نفر از هنرمندان تصویرگری که اصالتا خوزستانی نیستند ولی اکنون در خوزستان ساکن و مشغول کار هستند.

کتاب تصویرگران خوزستان از لحاظ تاریخ نگاری و ثبت آثار تعداد زیادی از تصویرگران حال حاضر خوزستان، بخوبی عمل کرد.

از هنرمند تصویرگر تجربی تا اساتید دانشگاه در این کتاب اثر دارند. نکته دیگر اینکه بیشتر هنرمندانی که در کتاب اثر دارند از نسل جوان و بویژه خانم‌ها هستند.

 

۶- هنرهای تجسمی در خوزستان چقدر پیشینه دارد؟

اگر بخواهیم در خصوص ۴۰ یا ۵۰ سال گذشته هنر خوزستان صحبت کنیم منبع کاملی وجود ندارد.

درمورد هنر تصویرگری استان مستندات خاصی نداریم که در دهه‌های پیشین، چه آثاری و توسط چه کسانی خلق شد. در خصوص هنرهای تجسمی هم، اطلاعات یا مستندات کافی نداریم و یکی از نیازهای ما در این حوزه، پژوهش و انتشار آنهاست.

دستگاه‌ها و ارگان‌های متولی فرهنگ و هنر باید از هنرمندان و پژوهشگران حوزه هنر، حمایت مالی و فرهنگی کنند تا در دهه‌های بعد، افسوس نداشتن منابع مکتوب را نخوریم.

البته گردآوری و انتشار چنین کتاب‌هایی به اقتصاد هنر استان هم کمک بزرگی خواهد و از قِبل آن، گالری‌ها و نمایشگاه‌ها فعال خواهند شد. سفارش و فروش آثار هنری بیشتر خواهد شد و هنر، نقش پربارتر و ارزشمندتری را در جامعه ایفا خواهد کرد.

ما در استان، هنرمندان تصویرگر بسیار خوب و توانمندی داریم و نیز مایه‌های تصویری ارزشمند و قابل توجهی برای تولید آثار تصویرسازی وجود دارد. به طور مثال یکی از نکاتی که توجه شما را به آن موضوع جلب می‌کنم این است که؛ نویسنده بزرگی مانند احمد محمود وقتی رمان‌هایش را می‌خوانیم با تصویرسازی‌های نوشتاری وی آشنا می‌شویم. این نویسنده شهیر، فضاهای شهری یا اجتماعی اهواز را چقدر خوب تصویرسازی می‌کند و با خواندن این کتاب‌ها به فضای ذهنی نویسنده یا فضای فیزیکی شهر در دهه‌های چهل و پنجاه می‌رویم! ولی جای پرسش است چرا برای این آثار، تصویرسازی نشد؟!

با انتشار کتاب تصویرگری خوزستان یکی از اهداف این بود که به مخاطبان مختلف هنر تصویرگری یا سفارش دهندگان و نیازمندان آن (مانند شاعران، نویسندگان، طراحان گرافیک و…) این توانمندی را نشان دهیم که چنین هنرمندانی با این توانایی‌های بالای هنری داریم.

اگر روزی هنرمند حوزه موسیقی یا شاعری بخواهد اثر تصویرگری برای آثارش داشته باشد با دیدن آثار این کتاب بهتر می‌تواند تصویرگر مورد نظرش را بیابد.

۷-آیا این کتاب توانسته تصویری کامل از ظرفیت هنرمندان تجسمی خوزستان ارایه دهد؟

نخستین گروهی که از دیدن این کتاب لذت بردند و به خودباوری رسیدند خود هنرمندان تصویرگر بودند! ما انتظار داشتیم تصویرگران بیشتری در این فراخوان شرکت کنند که متأسفانه بسیاری از دوستان و تصویرگران حاضر به ارسال اثر نشدند. بسیاری فکر می‌کردند که این کتاب ممکن است ضعیف و سطح پایین باشد و باعث شود شأن هنریشان پایین بیاید! بعضی‌ها هم مایل به همکاری نبودند ولی وقتی کتاب منتشر شد بسیاری اعتراف کردند که درباره کیفیت کتاب و داوری آن اشتباه فکر می‌کردند.

طبعا اگر سایر دیگر دوستان هم آثارشان را ارسال می‌کردند می‌توانستیم تصویرگری خوزستان را بهتر و بیشتر معرفی کنیم.

از سویی یکی از اهداف این کتاب ایجاد یک خودباوری و نمایش توانمندی در این حوزه بود تا بتوان در سال‌های بعد در زمینه‌های گوناگون تصویرگری همچون تصویرسازی تجاری-تبلیغاتی هم بیشتر کار کرد و این بخش را پویاتر کرد.

۲۵۰ تصویرگر خوزستانی آثارشان را ارسال نمودند که پس از داوری، بیش از سیصد اثر از ۱۱۸ تصویرگر در نخستین کتاب تصویرگران خوزستان، به چاپ رسید.

این کتاب سبب شد که یک خودباوری، روشن بینی و آگاهی بیشتری نسبت به هنر تصویرگری اتفاق بیفتد.

بنظر من ظرفیت‌های هنر تصویرگری خوزستان، خیلی بیشتر از آنچه در این کتاب ارایه شد، هست.

 

۸- با مکتوب شدن این مجموعه آثار، بنابراین دیگر نباید پیشینه هنرهای تجسمی را فقط در تهران جست و جو نمود؟

خوزستان از دوران باستان و آنچه مورخین و باستان شناسان به ما معرفی نمودند، یکی از مهمترین خاستگاه‌های تمدن‌های بشری بود و همواره تا امروز، سیر و جریان هنر، برپا و برقرار بود. اما در خصوص معرفی و مکتوب کردن آنها، کم کاری زیادی به چشم می‌خورد.

در یکصد سال اخیر هم هنر در خوزستان به اشکال مختلف ارائه و خلق شد. که می‌بایست ثبت و معرفی شوند. اینکه با وجود این همه پیشینه تاریخی و هنرمندان قابل و توانمند معاصر، باز هم به خودباوری نرسیدیم جای بحث دارد.

با انتشار این کتاب، نه تنها هنرمندان بلکه مخاطبان هنر خوزستان به این باور رسیدند که هنرمندان قابلی در استان داریم که ارزش ارتباط دارند و اینکه نگاهمان به شهرهای دیگر نباشد و در خوزستان می‌توانیم کارهای خوبی را ببینیم و ریشه این هنر را بیش از پیش در استان گسترش دهیم.

در سطح دانشگاهی خوزستان، رشته تصویرگری نداریم و این کتاب نمایش پتانسیل و توانمندی هنر تصویرگری خوزستان بود و اساتید به این باور رسیدند که می‌توانند این رشته را در میان سایر رشته‌های تجسمی به خصوص در مقطع ارشد، بگنجانند و این پیامد، نقطه عطفی در هنر تصویرگری خوزستان خواهد شد.

 

۹- برخی کارشناسان معتقدند این کتاب می‌تواند منبعی برای تدریس در دانشگاه باشد. ارزیابی شما چیست؟ آیا چنین پیشنهادی به شما شده است؟

بستگی دارد مبنای آموزش با چه دیدگاهی باشد. قاعدتا یکی از منابع آموزش، نمونه کارها هستند. وقتی از هنرمندی صحبت می‌شود، نمونه کارهای آن را به عنوان آموزش می‌آورید و درباره آن بحث می‌کنید. قاعدتا بسیاری از آثار چاپ شده می‌تواند منبع الهام و الگو برای ارزیابی و حتی خلق اثر باشد. دیدن آثار بزرگان در این کتاب می‌تواند الگوی آموزشی خوبی باشد.

مبنای آموزش، می‌بایست یک پژوهش باشد. کتاب تصویرگران خوزستان در واقع یک منبع آموزشی نیز هست.

 

۱۰- از دیدگاه یک کارشناس ملی نیز کتاب تصویرگران خوزستان، نشان از شکل‌گیری قطب هنرمندان تصویرگر در جنوب است که قابلیت گسترش در سطح بین‌المللی دارد. برای طرح این پرسش مصادیقی است که مشاهده می‌شود هنرمندی خوزستانی در سطح بین المللی مقام کسب نموده و مشتریانی از سایر نقاط جهان دارد. ارزیابی شما چیست؟

همونطور که قبلا اشاره کردم یکی از اهداف و دستاوردهای کتاب تصویرگران خوزستان، توسعه و پویایی اقتصاد هنر بود.

در کنار آثار هر هنرمند، شماره موبایل و ایمیل فرد هم چاپ شد تا مخاطبین و سفارش دهندگان بتوانند بدون واسطه با تصویرگر مورد نظرشان ارتباط برقرار کنند.

دوستانی هم از تجربه چاپ اثرشان در کتاب به من گفتند که بواسطه آن مشتری یا سفارش دهنده جدید پیدا کردند. اگر می‌توانستیم این کتاب را به سایر کشورها بویژه کشورهای حوزه خلیج فارس بفرستیم، امکان این بوجود می‌آمد که دوستان هنرمند، از خارج از مرزهای کشور هم سفارش داشته باشند.

این را هم بگویم که خیلی‌ها فکر می‌کردند کتاب در تهران یا قم چاپ شد! و از کیفیت چاپ آن متعجب بودند. لازم هست که از مدیریت چاپ مینیاتور اهواز آقای مهندس قانون و سایر دوستان پرسنل چاپخانه که با دقت، کار چاپ و صحافی را انجام دادند، تشکر کنم.

اگر انتشار مجلدهای بعدی این کتاب مورد حمایت مالی قرار بگیرد، قطعا تصویرگری استان در کشور و حتی  در منطقه خلیج فارس، جایگاه بسیار ارزشمندی پیدا خواهد کرد چرا که پتانسیل و توانایی آن در هنرمندان استان وجود دارد.

بعد از خوزستان در البرز، کیش، اصفهان و چهارمحال و بختیاری، کتاب تصویرگران آن استان‌ها تدوین و چاپ شد و این نشان می‌دهد که هنرمندان خوزستان توانستند الگو و سمبل خوبی برای فعالیت‌های هنری دیگری در سراسر کشور باشند. حتی استاد حسن‌پور در مقدمه کتاب به این نکته اشاره کردند که امیدواریم انتشار کتاب تصویرگران خوزستان، الگوی مناسبی برای هنرمندان سایر نقاط کشور باشد تا آنها نیز اقدام کنند.

 

۱۱-در محتوای آثار، تنوع و ظرافت طرح‌ها نمایان است. در این باره بیشتر توضیح دهید؟

ابتدا عرض کنم که تصویرگری و تصویرسازی، هنری جذاب دیدنی و متنوع از نظر موضوع و تکنیک هست و این خود یکی از مهمترین ویژگی‌های این هنر است.

از سویی انتخاب‌ها و گزینش خوب هیأت انتخاب آثار هم توانست مجموعه دیدنی را گردآوری کند. در کتاب، تنوع آثار، تکنیک و موضوع مشاهده می‌شود و این نشان می‌دهد که هنرمندان در خوزستان به موضوعات مختلف توجه دارند.

و توضیح دیگر که قبلا هم به آن اشاره کردم؛ مهارت و قابلیت فوق العاده تصویرگران استان و مدرسان گرانقدر این هنر هویت ساز است.

 

۱۲-درباره تنوع موضوعی در محتوای آثار چه نوع ارزیابی دارید؟

برخی‌ها می‌گفتند: چرا یک موضوع را انتخاب نکردید؟ باید بگویم که این اولین کتاب تصویرگران خوزستان بود و برای اولین کتاب باید به صورت عمومی به مسائل می‌پرداختیم و موضوعات، تکنیک‌ها و سلایق مختلف را منتشر کنیم. تا برآیند و نگاه کلی به هنر تصویرگری خوزستان را داشته باشیم. در دفعات بعد، می‌توان کتاب‌های تخصصی را منتشر کرد که در حال برنامه‌ریزی برای این کار هستیم.

 

۱۳- نگاه برخی تصویرگران به سنت‌ها و اساطیر از دیگر ویژگی‌های کتاب است. پرسشم این است؛ نقش یک هنرمند تصویرگر در ساخت هویت ملی و بومی‌اش چگونه ایفا می‌شود؟

من امیدوارم که هنرمندان تصویرگر این توجه به مایه‌های تصویری ملی و بومی را بیش از پیش پیگیری کنند ولی فراموش نکنیم که باید از هنرمند حمایت شود تا بتواند به شکل حرفه‌ای شاهد فراوانی خلق آثاری بود که به فرهنگ ملی و کلاسیک ما می‌پردازند.

بسیاری از آثاری که شما در کتاب تصویرگران خوزستان دیدید، بصورت خودجوش و بر اساس علاقه هنرمند تصویرگر، خلق شدند. ولی اگر فرآیند خلق آثار با موضوعات ملی یا میراث فرهنگی، شکلی حرفه‌ای و سفارشی پیدا کند، آنوقت خواهیم دید که چه آثار زیبا و جذابی خلق خواهد شد.

من یک مثال برای شما بزنم؛ همزمان با فراخوان جذب آثار، برای اولین بار یک فراخوان هم با موضوع میراث فرهنگی خوزستان، تدوین کردیم. از اداره کل میراث فرهنگی خوزستان دعوت کردیم با تأمین هزینه جوایز این فراخوان، به برگزاری این رویداد کمک کند تا بتوانیم برای اولین بار آثار تصویرگری با موضوع میراث فرهنگی خوزستان را جذب و منتشر نماییم. ولی همکاری نشد! حتی اداره حاضر به اطلاع رسانی هم نشد. از آن بدتر اینکه برای برگزاری در ماه‌ها یا سالیان بعد هم پیشنهاد ندادند.

وقتی ارگان متولی میراث فرهنگی، توان و اراده برگزاری چنین برنامه‌ی کم نظیری را ندارد، نمی‌شود انتظار داشته باشیم هنرمندان با هزینه شخصی دست به خلق اثر با موضوعات فرهنگی ملی و بومی بزنند.

وقتی از هنرمندان تصویرگر خواستیم با موضوع میراث فرهنگی خوزستان تولید اثر کنند. بسیاری گفتند در خوزستان، فقط چغازنبیل یا فقط پل سفید را داریم! شاید آن هنرمند، تقصیری ندارد. مقصر کسانی هستند که باید داشته‌های فرهنگی استان را به او معرفی کنند ولی کوتاهی کردند.

اما ما فراخوان آثار با موضوع میراث فرهنگی را منتشر کردیم ولی به دلیل اینکه شرایط بصورت استاندارد مهیا نشد، آثار اندکی جذب و پذیرش شد که در آرشیو ماند. آثار در خور تحسینی که منتظر حمایت برای نشر، باقی ماندند.

 

۱۴-حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان از کار چگونه بود؟

تنها حمایت اداره فرهنگ، خرید ۳۵ نسخه کتاب بود. اداره کل فرهنگ و ارشاد خوزستان، حتی یک لوح تقدیر هم به گروه اجرایی نداد! حتی یک تماس تلفنی دلگرم کننده هم نداشتند.

عده‌ای، خودجوش زندگی و وقتشان را می‌گذارند و کتابی منتشر می‌کنند که در زمره وظایف اداره فرهنگ و ارشاد است. اسم و لوگوی اداره ارشاد را در کتاب می‌گذارند و حتی به مدیرکل و معاونان لوح سپاس می‌دهند! ولی دریغ از اینکه اداره فرهنگ از گروه اجرایی، تقدیر و تشکر کنند.

هنرمندانی همچون غلامعلی مکتبی، راشین خیریه، پرویز اقبالی و محسن حسن‌پور وقتی قبول می‌کند که آثارشان در این کتاب چاپ شود به کتاب، ارزش و بها داده‌اند. آیا اداره ارشاد نباید لااقل از این هنرمندان برجسته، تقدیر و تشکری می‌کرد؟

 

۱۵- نظریه ایران‌شهری در لایه‌های نخبگان علمی، اقتصادی، هنری و فرهنگی گسترش پیدا کرده است و هر بخش نخبه جامعه به دنبال ترویج این اندیشه است. چرا که بر مفاهیم همبستگی ملی و ساخت ایران با کمک همه اقوام تأکید دارد. هنرهای تجسمی چگونه می‌تواند این مفاهیم اندیشه ایران‌شهر را انعکاس دهد؟

نظریه استاد سید جواد طباطبایی (اندیشه ایرانشهری) می‌گوید: اگر کشور بخواهد هویت کاملی داشته باشد باید همه اقوام و اجزا آن، با هویت خود، حول محور مفهوم ایران باشند.

خوزستان، استانی با بیش از پنج هزار سال تمدن است و از تمدن عیلام و پیش از آن تا امروز، آثار فرهنگی و هنری زیادی دارد که باید به آنها بپردازیم و می‌توانیم این کار را انجام دهیم. این هم برای حفظ فرهنگ بومی ضروری است و هم برای توسعه اقتصادی استان لازم و حیاتی است.

شما در آثار هنرمندان تجسمی استان این توجه به میراث فرهنگی و بومی را می‌بینید ولی در اکثر موارد بدون حمایت‌های مالی و فرهنگی دولتی این آثار خلق می‌شوند. گویی باید برای بسیاری از مدیران استان، الفبای ضرورت حمایت از خلق آثار فرهنگی بومی را شرح و آموزش داد.

وقتی آثار فرهنگی ما رنگ و بوی سرزمین ما را از دست بدهد، کم‌کم جا برای فرهنگ‌های غیر بومی و غیر ملی باز می‌شود و در بسیاری موارد تبعات منفی و نگران کننده‌ای را بدنبال خواهد داشت.

ما بارها در دیدار مدیران دولتی این موضوعات را شرح می‌دهیم ولی دریغ از واکنش و حرکت قابل توجهی!

وقتی به کتابفروشی‌ها مراجعه کنید و کتاب عکس و میراث فرهنگی را ببینید، کتاب با موضوع استان خوزستان کمتر به چشم می‌خورد. این یعنی برای معرفی هویت، داشته‌ها و گنجینه هنری چندین هزار ساله و معاصر استان، تلاش کافی نشد. چگونه این استان می‌تواند بدون توجه به فرهنگ و هنر بومی‌اش، توسعه پایدار را بدست آورد و در سطح ملی جایگاه قابل توجهی داشته باشد؟

 

۱۶-گویا قصد دارید کتاب تصویرگری با موضوع محیط‌زیست منتشر نمایید. اکنون در چه مرحله است؟

زمانی که فراخوان کتاب تصویرگران خوزستان و فراخوان آثار تصویرگری با موضوع میراث فرهنگی خوزستان را منتشر کردیم، تصمیم گرفتیم بعد از آن با موضوع محیطزیست، رویدادی را تدوین کنیم.

اکنون در حال بررسی و مشورت با اساتید هنر و محیط‌زیست هستیم تا بعد از تدوین پروپزوال بتوانیم با کمک متولیان فرهنگ و بویژه محیط‌زیست و منابع طبیعی، این فراخوان را منتشر کنیم.

البته امیدواریم بتوانیم این رویداد را بصورت بین‌المللی برگزار کنیم. شاید در استانی که دائما خبرهای بد و نگران کننده محیط‌زیستی دارد، برگزاری چنین رویدادی، قدری امیدوارکننده و شاید قابل توجه باشد.

 

۱۷- آیا کتاب تصویرگران خوزستان باز هم منتشر می شود؟

چاپ کتاب تصویرگران خوزستان هزینه زیادی برای من داشت و اگر کتاب بعدی اسپانسر نداشته باشد و حمایت رسمی دولتی یا غیردولتی نداشته باشد، برای من امکان گردآوری و چاپ مجدد کتاب وجود ندارد! امیدوارم حالا که ما یک گام بزرگ برداشتیم، مدیران فرهنگی خوزستان نیز با حمایت‌های خود، این کار را استمرار دهند.

ارزش این کتاب و کتاب‌های مشابه به تکرار و تداوم آنهاست. در مورد پیامد مثبت این کتاب، صحبت‌های بسیاری هست. برخی‌ها می پرسند تأثیر انتشار این کتاب چیست؟ باید گفت این کتاب باعث می‌شود بسیاری از هنرمندان جوان و گمنام شناخته و دیده شوند و در عین حال به یک خودباوری و غرور برای آثار تصویرگری برسند تا آنها نیز این هنر را جدی‌تر بگیرند. از سویی اقتصاد هنر هم با انتشار این کتاب‌ها پویاتر می‌شود و نگاه به این استان را بهبود می‌دهد.

اکثر این آثار، توسط کسانی تولید می‌شود که رشته گرافیک می‌خوانند نه تصویرگری! یعنی تولید کسانی هستند که چند واحد تصویرسازی پاس کردند. شاید انتشار این کتاب بتواند زمینه تشکیل رشته تصویرگری در دانشگاه‌های استان باشد که مطمئنا طبعات بهتری در این زمینه خواهد داشت.

بسیاری از کانون‌های تبلیغاتی و مدیران روابط عمومی به تازگی، متوجه پتانسیل‌های تصویرگری شده‌اند و با این شناخت نو، به تصویرگران سفارش اثر می‌دهند. این رویکرد باعث پویایی هنر تصویرگری و ارتقای جایگاه آن خواهد شد.

امیدوارم این آخرین کتاب تصویرگران خوزستان نباشد!