درآمدی بر مجموعه شعر لری بختیاری وحید کیانیان

به قلم فیض ال…طاهری اردلی / شاعر و پژوهشگر

هر دم از این باغ بَری میرسد
تازه تر از تازه تری میرسد
ُمعجزه ی “کال ک بی ُمنجز”

چاپ مجموعه شعر لری بختیاری “کال ک بی ُمنجز” اثر” وحید کیانیان ” ، دومین کتاب شعر لری بختیاری است که در زمستان امسال توسط نشر سلسله باران منتشر شد . این اثر، با طرح جلدی از حجت پوالدی و در تیراژ ۱۰۰۰ جلد در دیوان ادبیات لُرزبان مانا گردید. این کتاب با مقدمه ای نسبتا طولانی از شاعر با نگاه او به سیر تحول و تطور در شعر بختیاری مکتوب شروع می شود .

متن کتاب مجموعه ای از دل سروده های شاعر در قالب غزل ، دوبیتی ، ترکیب بند و… است که در پایان به واژه نامه ی کتاب ختم می شود. “وحید کیانیان” دانش آموخته رشته ی ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی ارشد و عضو انجمن شعر و ادب شهرستان اردل است. وی در جشنواره های شعر لری و فارسی در سطوح منطقه ای و کشوری حائز رتبه های
متعددی گردید. گذشته از جایگاه او در شعر بختیاری ، شاگرد پروری ، شناسایی جوانان و نوجوانان مستعد ، اهتمام به دانش افزایی ادبی ، برگزاری جلسات نقد در انجمن های ادبی شهرستان و فضای مجازی از ویژگی های بارز این شاعر جوان می باشد.

فرهنگ بنیادی ترین شاخصه ی هویّت بخش اقوام محسوب می شود ، زبان اساسی ترین شناسه ی فرهنگ ، ادبیات شاخص ترین پایه ی زبان و شعر بارزترین مولفه ی ادبیات است.

تا هنگامی که ادبیات در جریان زندگی مردم هر قوم جاری و ساری باشد ، حیات فرهنگی ، گویش گویشوران و زبان زبانورران آن یا بهتر بگوییم که هویّت آنان تضمین خواهد شد. گونه هایی از ادبیات ماناتر و سر چشمه ی نوزایی قرار خواهند گرفت ، که چون آیینه ای تمام قد ، تجلی بخش باورهای قومی خود باشند و بر سنگ باورداشت های آنان بنّا نهاده شوند.

از دیر باز شعر ابزاری مناسب برای پاسداشت زبان و انتقال اندیشه و باورهای فرهنگی اقوام به شمار می رود. شعر معجون لذت بخشی است که شاعران ، کیمیاگران تخیل و تفکر ، احساس و ذوق و عاطفه از اعماق قرون تا کنون در پی آنند . هریک به فراخور درک و دریافت خود توانسته اند دریچه هایی از آن را بر خود بگشایند،تا هم اکنون در فرا روی ما دنیایی از راز و رمزها و کشف وشهودهای لذت بخش گشوده شود.

از مهمترین رسالت های شعر ، ترویج و حفظ زبان ، انتقال اندیشه و حلقه ی اتصال عناصر فرهنگی از نسل های پیشین به نسل های بعدی است . نسلی که از هر جهت متفاوت تر از نسل گذشته ولی ریشه در گذشته دارد. بدون تردید در این زمان ، شاعری موفق است که با آشنایی و تسلط و به پشتوانه ی فرهنگ گذشته ، با رویکرد به سبک شعری جدید ، گامی فراتر از نسل گذشته خود بردارد . شاعر با مضامین و نگاه نو مبتنی بر مقتضیات زمان و حتی با نگاهی رو به آینده می تواند به بازآفرینی و بازتولید آثار خود همچنان روزنه هایی از اندیشه ، کشف و شهودها و رمزگشایی ها را بر روی مخاطبین امروزی باز نماید.

“وحید کیانیان” با اتکاء به دانش و تخصص ، استعداد و مطالعه در سبک ها و ادوار تاریخی و ادبی ، تسلط بر فرهنگ سرزمین مادری توانست در مجموعه شعر ” کال ک بی ُمنجز” نماینده ی بی بدیلی از یک شاعر موفق باشد.او خود از نسل امروز است ، توامان هم پشتوانه ی فرهنگی قومی دارد و هم پشتوانه ی فرهنگی ادبی و به مقتضیات زمان واقف است . دغدغه های خاص خود را دارد . دنیای پیرامون خود را به خوبی درک می کند،گذشته های دور و نزدیک را با اتکاء به دانش و مطالعه ، پشتوانه و تکیه گاه خود قرار داده است . گذر زمان و تاثیر سبک زندگی ، تعامالت انسانی و ناملایمات ذهنی ، دغدغهّ های اجتماعی ، عشق ، درد و اندوه ، گالیه، فراق ، شوق وصال و… دنیای پیرامون خود را دیده و لمس کرده است . تجلی و
بازخورد دو مولفه ی فوق ، به علاوه ی شاعرانگی و نگاه نو “وحید” به شعر روزنه هایی از امید به شاعران جوان بختیاری سرا را نوید خواهد داد.

شعر ” وحید” در فضایی یکدست ، منسجم و سیال مخاطب را از مطلع به مقطع می کشاند. او فرمانروای سرزمین واژه گان شعرخویش است . مهندسی واژه گان شاعرانه و خوشایند مفاهیم و مضامین و تصاویر را در نظر مخاطب ملموس می کند. چنان که خواننده ناگزیر از همراهی با واژه ها و ابیات از ابتدا تا انتهای غزل می شود. جز به جز شعر او گذشته از ساختارمندی عروضی ، مانند سازه ای به هم پیوسته از چنان انسجامی برخوردار است که چون پیکره ای زیبا خود نمایی می نماید .

شبکه معنایی گسترده و در عین حال فراگیر در ساختار شعر او برای هر اهل نظری ستودنیست و هر مخاطبی را به وجد می آورد. کلمه ، مصرع ، بیت و غزلش سرشار از دنیای پیرامون هر شخص بختیاریست .دنیایی که فقط با کشف و شهود و رمز گشایی شاعر برای مخاطب قابل لمس و لذت بخش می گردد. شعر “وحید” صمیمی، خیال انگیز و سرشار از مولفه ها و مفاهیم بزرگی است که به سادگی و دور از پیچیدگی های زبانی بیان می شوند. او خود با واژه گان صمیمیتی وصف ناشدنی دارد. با باد دینارون ، با مار و پینه . با سوزو . با خدا ، با پیر و… گاهی با قسم . گاهی با التماس و گاهی با تغیُّر و تحکّم و… برخورد می کند.

در شعر “وحید” با واژه ها و ابیات با ظرافت برخورد می شود. احساس ، دردمندی ، تصویر ، عاطفه، تخیّل و… هر کدام در ساحت شعر او در راستای بیان مقصود قرار می گیرند. توصیف ها ، تصاویر و موقعیت سازی ها در شعر “وحیدکیانیان” غنایی نوستالوژیک و بیانی بکر و امروزی دارند . ساختار مضون پردازی در شعر او امروزی ولی با بافتار زبان شیرین ، موزون و دلنشین بیان می شوند.

شعر او نیز مانند دیگر شعرای مناطق مختلف بختیاری ساختار زبانی و آوایی فراگیر و فرا منطقه ای دارد . در جای جای شعر این شاعر نواندیش ، واژه های خاص ، ناب و اصیل _ که با تلخوش می نشینند.

این کلمات در شعر او جاری می شوند تا چون قطرات زلال باران از دامنه های ” کُه گره و هفت چشمه” و دیار “دیناران و چهار بنیچه” از جویبار بیت به رود غزل ، راهی دریای واژه گان لری شوند. باشد که به همت شاعران ، پاسداران حریم زبان و فرهنگ هیچ سدی نتواند واژه گان اصیل و باستانی لری را در حصار خویش زندانی و به بند بکشد…

اگر چه کال ک “وحید” به تقدیر روزگار بی ُمنجز است ولی قلمش تکیه گاهی است اعجازگر ، تا به حکم و جلو داری او نسل جوان شاعر دل به کارون هویّت بخشی بزنند.