کودک چیزی را که می بیند باور میکند؛ سخن معلم گاه فراموش میشود؛و در حافظه بلند مدت کودک نمی ماند؛اما استفاده از زبان بدن تصویری است که در ذهن کودک ثبت می شود خصوصا اگر این زبان خلاقانه باشد معلم حین تدریس یکجا نایستد بین دانش‌آموزان قدم بزند و با پرسش و پاسخ توجه آنها را به خود جلب کند.روانشناسان معتقدند کلام کمترین میزان اثرگذاری را دارد و سهم آن در ارتباط فقط ۷ درصد است در حالی که لحن صدا ۳۸ درصد از اثرگذاری در ارتباط را شامل می شود و ۵۵ درصد باقیمانده نیز زبان بدن است زبان بدن موارد زیر را شامل می شود…
یادداشتی از فرزانه اسدپور / آموزگار و مدرس فن بیان
کودک چیزی را که می بیند باور میکند؛ سخن معلم گاه فراموش میشود؛و در حافظه بلند مدت کودک نمی ماند؛اما استفاده از زبان بدن تصویری است که در ذهن کودک ثبت می شود خصوصا اگر این زبان خلاقانه باشد معلم حین تدریس یکجا نایستد بین دانش‌آموزان قدم بزند و با پرسش و پاسخ توجه آنها را به خود جلب کند.روانشناسان معتقدند کلام کمترین میزان اثرگذاری را دارد و سهم آن در ارتباط فقط ۷ درصد است در حالی که لحن صدا ۳۸ درصد از اثرگذاری در ارتباط را شامل می شود و ۵۵ درصد باقیمانده نیز زبان بدن است زبان بدن موارد زیر را شامل می شود.
چشم ها: مهمترین بخش در صورت ما هستند یک جمله قدیمی وجود دارد که میگوید:چشمها دریچه روح هستند. ارتباط چشم دو نوع است تماس مستقیم و خیره شدن
در تماس چشمی_ معلم به طور منظم به دانش آموزان نگاه می کند یک سوال می پرسد و با تماس چشمی و بررسی کلاس تشخیص میدهد کدام دانش آموز می خواهد پاسخ بدهد.وقتی دانش آموز استرس دارد نگاه مهربان و لبخند معلم می تواند به میزان زیادی استرس کودک را کاهش دهد لبخند آموزگار میتواند ذهن و قلب دانش آموز را تسخیر کند آنچه باعث شده یکی ازمعلمان دوران کودکی خود را برای همیشه به یاد داشته باشیم و وقتی از ما میپرسند میگوییم معلم پایه (مثلاً دوم ابتدایی) را بیشتر دوست داشتم نگاه محبت آمیز،لبخند و اخلاق خوب و معلم او را برای همیشه درذهن معلم ماندگارمی کند.نگاهتان را مانند یک سخنران حرفه ای بین دانش آموزان تقسیم کنید و سعی کنید این تقسیم نگاه تا پایان تدریس عادلانه و شامل حال همه باشد وقتی معلم در کلاس می ایستد و حرکت نمی کند؛ یکی از ابزارهای مهم مدیریت رفتار را از دست میدهد و این نوع عملکرد بر رفتار دانش آموزان تاثیر منفی دارد این عمل مانند زمانی است که یک راننده در حال حرکت است وقتی پلیس را میبیند قانون را رعایت کرده و با ضابطه رانندگی می کند چون می داند رعایت نکردن قوانین برای او دردسرساز خواهد بود.
چگونه مهارت ارتباطی دانش آموزان را قوی کنیم
۱) بیش از حد اشتباهاتش را اصلاح نکنیم در اوضعف اعتماد به نفس به وجود خواهد آمد.
۲) اصلاح کلمات کودک باعث تقویت فن بیان کودکان نمی شود بلکه در اکثر مواقع نتیجه عکس دارد.
۳) نباید به حرف زدن و تکلم کودک بازخورد منفی بدهید: ممکن است کودک جلوی حرف زدن خود را بگیرد انجام این کار دقیقا مثل این است که به کسی که نمی تواند درست رانندگی کند بگوییم درست رانندگی کن.
۴) به کودک فرصت برای حرف زدن بدهیم.کودک برای پاسخ دادن به سوالات شما نیاز به زمان دارد از قانون ۵ تا ۱۰ ثانیه صبر استفاده کنید تا به اندازه کافی فرصت فکر کردن داشته باشد.
تقویت مهارت های ارتباطی و فن بیان به علاوه بر بهبود لکنت زبان موثر است
۵) تلویزیون را خاموش کنید اکثر والدین از تلویزیون به عنوان یک راه حل برای سرگرم کردن کودک استفاده می‌کنند تا بتوانند به مشغله‌های خود رسیدگی کنند.زمان روشن بودن تلویزیون را محدود کنید خاموش بودن تلویزیون در بلندمدت باعث بهبودی قوه تخیل کودک میشود و کودکان یاد می‌گیرند تا چطور خودشان را سرگرم کند و در نتیجه بارعایت همه این موارد مهارت های ارتباطی و فن بیان کودکان تقویت می شود.
۶)خواندن خواندن خواندن_ منظور از خواندن فقط کتاب خواندن نیست نوشته های پشت بسته های بیسکویت و خوراکی ها و امثال اینها و بسته های دیگر را برای کودکتان بخوانید هرچقدر فرزندتان در معرض ساختارهای زبانی قرار می گیرد زودتر به درک آنها می رسد یک راهکار خوب برای تقویت فن بیان و مهارت ارتباطی کودک است که وقتی برای او کتاب می‌خوانید لازم نیست همه ی کتاب را بخوانید عکس های کتاب را با هم ببینید و در مورد آنها برای کودکان توضیح دهید این کار دو نتیجه دارد:اول_ اینکه قوه ی تخیل فرزندتان گسترش یافته
و دوم_ مهارت زبان پذیری و بیان زبانش را تقویت می کنید.
۷) سوال هایی با پایان باز از کودکتان بپرسید دقت داشته باشید نباید با سوالات مکرر کودک را بمباران کنید خودتان را یک مطلب و یک الگو فرض کنید و به عنوان یک امتحان گیرنده.
سوالات با پایان باز_ همان چیزی است که می تواند پاسخ های بلند داشته باشد همین پرسش ها و پاسخ های بلند باعث می شود تا فرزند شما شروع به فکر کردن و استدلال کردن کند واژه ها و کلمات را تکرار کنید مخصوصاً وقتی فرزند شما نوزاد و یا سن او کم است یک نوزاد برای یادگیری یک کلمه حداقل باید صد بار آن را بشنود؛ تعداد دفعات استفاده از کلمات و واژه های مختلف را زیاد کنید. راز یادگیری تکرار زیاد است و اینگونه کودکتان می تواند فن بیان و مهارت های ارتباطی خود را ارتقا دهد. ۸)تشویق کودک به خاطر حرف زدن_ تشویق کردن جزو مواردی است که باید در آن تعادل را حفظ کنیم نباید هر وقت فرزندمان حرف زد بگوییم چقدر خوب حرف میزنی بین تشویق هایمان فاصله بگذاریم حداقل در طول روز چند بار کودک را تشویق کنیم و بقیه روزها با او صحبت کنیم. مثلا وقتی آنها نام صحیح چیزی را بر زبان می آورند می‌توانید با لحن تحسین و تمجید به او بگوید چقدر عالی یا چقدر قشنگ حرف زدی.
نکته مهمی که همکاران عزیز باید در نظر داشته باشند این است که زنگ فارسی، بندنوسی و انشا،حین خوانش متن دانش آموز از ۷ حس غم ،شادی، خشم، ترس، انزجار،تعحب و تمسخر استفاده کند.
اکثر کودکان در مدارس علائم نگارشی را فرا می‌گیرند اما این علائم رادر میمیک صورت و زبان بدن نشان نمی دهند.امیدوارم در سال تحصیلی پیش رو به این نکته ها بیشتر توجه کنیم. بهتر است؛معلمان عزیز حین تدریس از زبان بدن استفاده کنند زبان بدن معلم تاثیر روانشناختی زیادی دریادگیری دانش آموز دارد و این را بدانیم که کاری که زبان بدن انجام می دهد از عهده زبان شفاهی خارج است. در ارتباط بین آموزگار و دانش آموز زبان بدن،نوع پوشش مفهوم بسیاری دارد اگر معلم با ظاهری آراسته و پوشش مناسب و جذاب در کلاس حضور داشته باشد دانش آموزان احساس خوبی خواهند داشت. آموزش چنین معلمانی لذت بخش تر از معلمانی است که با ظاهری نامرتب در کلاس حاضر می شوند معلمان معمولاً برای تدریس و تفهیم مطالب از زبان شفاهی استفاده می کنند و تا زمانی که از زبان بدن استفاده نکنیم کلامی گیرا و جذاب برای دانش آموز به همراه نخواهیم داشت.
