بختیاری سرزمین ریشه هاست و اقلیم بختیاری از نظر تاریخی دارای سابقه ی کهن و بسیار درخشانی است. از این رهگذر سه گزینه ی “زبان” ” تاریخ ” ” موسیقی” بین این مردمان همیشه رازآلودند.
بختیاری سرزمین ریشه هاست و اقلیم بختیاری از نظر تاریخی دارای سابقه ی کهن و بسیار درخشانی است. از این رهگذر سه گزینه ی “زبان” ” تاریخ ” ” موسیقی” بین این مردمان همیشه رازآلودند.
زبان درختی است که تنه اش تاریخ و شاخه های تنومندش شعر و موسیقی میباشد. موسیقی زبان خلقت است.موسیقی از اساسی ترین عناصر هویتی و مولفه های زندگی است. موسیقی بختیاری سابقه ی چندین هزار ساله دارد اما پیدایش آن بسان یک افسانه می ماند. این ساختار و فرم موسیقی مدیون سبک نوازندگی هنرمندان طایفه تشمال است.
در واقع ارثی و پدر پیشگی است و از نسلی به نسل بعد منتقل میشود. نوازندگان فولکلوریک در حفظ و صیانت موسیقی قومی نقش بسیار پر رنگی داشته اند. این نواسازان، راویان تاریخ نگاشته نشده هستند مجریان واقعی موسیقی شادی و نا شادی در سور و سوگ میباشند. این حافظان موسیقی ملودی های بسیار زیبایی نواخته اند و جان و روح مردمان را در سازهای خودشان متجلی کرده اند. نوازندگانی نظیر استاد علی اکبر مهدی پور ، استاد نورالله مومن نژاد، استاد قدرت الله فتحی، استاد علی پوراسدیان(اسدی) و …. از سفیران با سابقه موسیقی فولکلوریک و حتی میتوان گفت که از مدیران این نوع موسیقی میباشند…
صدای ساز این نوازندگان حرفه ای سرنا و کرنا یاد آور حماسه های کهن است. ۲ (همچنین که هنرمندانی نظیر استاد قپونی اسدی، استاد امیری نامداری ، استاد آقا مراد غفاری ،استاد غنجل گورداگونی، استاد کاکا خان اسدی، استاد گردو ولی پور، استاد کوچیر علی نجاتی، استاد مهر علی نجاتی، استاد جمعه فتحی، استاد مرید پوراسدیان، استاد یادگار طاهری ، استاد احمد جهانفر و …. نام آشنایان سازهای فولکلوریک هستند. نبود این اساتید بداهه خوان و بداهه نواز مرگ بخش عظیمی از فرهنگ بختیاری را به دنبال خواهد داشت و دارد. این نوازندگان حاملان فرهنگ موسیقی بختیاری هستند)۲ ۳ (حتی در بخش دهل نوازان ؛ از نوازندگان توانای دهل در موسیقی فولکلوریک بختیاری میتوان از استاد هوشنگ کلبی پور ،استاد حشمت الله طنازی، استاد رحمان خجسته و … اشاره کرد)۳ بسیاری از نوازندگان و هنرمندان بنام این خطه پهناور بختیاری، طی سال های متمادی از دست رفتند. فقدان هر کدام از آنها به مثابه ی وداع با بخشی عظیمی از آوا- نواهای بومی است. این نوازندگان و هنرمندان در حفظ و اشاعه ی فرهنگ شفاهی تاثیر مستقیم داشته اند. بسیاری از مقام ها را به صورت بداهه با تغییر کوک از شادی به ناشادی اجرا میکنند. حافظه ی آنان مخزن ادبیات شفاهی بوده است. فرهنگ غنی قومی را قرن های متمادی انتقال داده اند.
این نوازنده های بی ادعا که موسیقی قومی ” وام دار و مدیون” آنهاست، راویان اصلی و بی بدیل تاریخ فرهنگی هستند و مهارت در نواختن سازهای اقلیمی دارند و خدمت بسیاری به موسیقی و فرهنگ بختیاری کرده اند. چندین نسل در کار نوازندگی بودند و به نوعی حافظه ی تاریخی موسیقی بختیاری محسوب میشوند.
۱-(برگرفته از کتاب موسیقی قوم بختیاری اثر سریا داودی حموله) ۲-۳(پژوهش و گرد آوری امید پوراسدیان)
